Ảnh: Bạn đọc thiếu nhi Thư viện tỉnh Nam Định

Sách từ lâu đã là phương tiện đặc biệt quan trọng, tác động tích cực tới sự hình thành, phát triển nhân cách trẻ em. Chính bởi vậy, việc gây dựng, nuôi dưỡng, định hình thói quen đọc sách ngay từ thuở ấu thơ là mối quan tâm, là trách nhiệm của gia đình, nhà trường và toàn xã hội.

Nhận thức rõ điều đó, thư viện Nam Định luôn đặc biệt coi trọng công tác phục vụ bạn đọc thiếu nhi, coi đó là hoạt động mang tính chiến lược hướng tới với mục tiêu “xây dựng phong trào đọc sách trong xã hội, góp phần xây dựng có hiệu quả thế hệ đọc tương lai”.

Phòng đọc thiếu nhi Thư viện tỉnh ra đời ngày 1 tháng 5 năm 1995, có nhiệm vụ tổ chức các hoạt động hướng dẫn đọc và phục vụ nhu cầu đọc sách - báo của thiếu nhi, trang bị cho các em nền tảng tri thức khoa học, rèn luyện và phát triển phương pháp đọc, kỹ năng đọc và cảm thụ sách. Khi đó, mặc dù còn nhiều khó khăn, ban lãnh đạo thư viện vẫn quan tâm bố trí, đầu tư thiết bị, đảm bảo cho các em một không gian đọc đầy đủ ánh sáng, thoáng mát, yên tĩnh, thoải mái với 50 chỗ ngồi và vốn tài liệu lên tới 5000 bản.

Từ vốn sách ban đầu được rút từ kho đọc tổng hợp, nhờ chú trọng thực hiện công tác bổ sung, đến nay, Phòng đọc thiếu nhi đã có 25.000 bản sách, 10 loại báo - tạp chí. Sách dành cho thiếu nhi khá phong phú, đa dạng, đảm bảo phù hợp về nội dung, lôi cuốn về hình thức, đáp ứng được nhu cầu học tập cũng như giải trí của bạn đọc trong độ tuổi từ mầm non đến THCS. Phòng đọc thiếu nhi tổ chức dưới dạng kho mở. Ở đó, sách được sắp xếp khoa học, hợp lý theo từng môn ngành tri thức, có chỉ dẫn cụ thể, giúp các em nhanh chóng định hướng, tiếp cận được nguồn tài liệu phù hợp với nhu cầu. Việc các em có thể trực tiếp khám phá, tìm kiếm, lựa chọn tài liệu cho mình không chỉ tạo tâm lý thoải mái, phát huy được tính chủ động, tích cực, nâng cao năng lực tìm kiếm thông tin mà còn có thể tạo cơ hội để các em nảy sinh nhu cầu đọc.

Để thu hút các em, Thư viện Nam Định đã giảm thiểu các thủ tục hành chính, linh hoạt hơn khi tiến hành cấp thẻ thư viện. Nếu như trước đây, các em phải làm đơn, xin xác nhận của nhà trường và gia đình thì từ năm 2007, các em có thể sử dụng phù hiệu (đối với học sinh THCS) hoặc khai báo thông tin tại bộ phận làm thẻ (đối với học sinh Tiểu học). Thư viện cũng đã liên hệ với các trường trên địa bàn thành phố để cấp thẻ tập thể, giao thẻ tận nơi. Với thủ tục đơn giản, thời gian chờ đợi được rút ngắn tối đa, cùng sự hướng dẫn tận tình, cụ thể, bằng thái độ ân cần của những cán bộ thư viện đã khiến bạn đọc thiếu nhi không còn ngần ngại khi bắt đầu bước chân  vào thư viện.

Tuy nhiên, trong năm học, với lịch học khá dày, các em không thể đến thư viện thường xuyên. Nghỉ hè là dịp các em có thể thoải mái dành thời gian cho sách báo. Bởi thế số lượng thẻ bạn đọc thiếu nhi thời điểm này luôn tăng cao (chiếm hơn 70% số lượng thẻ trong năm). Suốt ba tháng hè, phòng đọc thiếu nhi luôn kín chỗ với trung bình 200 lượt bạn đọc và khoảng 2.000 lượt tài liệu/ngày.

Trước thực tế đó, thư viện Nam Định luôn nỗ lực, đẩy mạnh thực hiện các biện pháp nhằm đáp ứng tốt nhu cầu của bạn đọc thiếu nhi trong mỗi dịp hè.

Thời gian đầu, thư viện chủ động chuyển một phần sách của kho thiếu nhi lên phòng đọc tổng hợp (sách 2 hoặc nhiều bản sẽ rút lên một bản) để đảm bảo không bạn đọc nào phải quay về vì hết chỗ, hoặc phải ngồi chen chúc trong thời tiết mùa hè nóng bức.

Vừa qua, thư viện Nam Định đã mở rộng kho tàng; mua sắm, lắp đặt, bài trí, sắp xếp lại các trang thiết bị cho phòng đọc thiếu nhi đảm bảo thiết kế phù hợp và tính thẩm mỹ, tăng hiệu quả phục vụ bạn đọc. Thư viện cũng bố trí sẵn sàng nhiều chỗ ngồi lưu động khi có lượng độc giả tăng đột biến. Đồng thời, đẩy mạnh công tác tuyên truyền, quảng bá nguồn lực, sản phẩm và dịch vụ thư viện thông qua việc thực hiện các nhiệm vụ chính trị của địa phương, qua chuỗi hoạt động hưởng ứng Ngày sách, tuần lễ học tập suốt đời…; trên các phương tiện thông tin đại chúng, trang tin điện tử thư viện, hệ thống tờ rơi…

Cùng với đó, thư viện đã tiến hành bổ sung hơn 500 bản sách, nhanh chóng xử lý nghiệp vụ để gia tăng số lượng tài liệu, kịp thời đáp ứng nhu cầu đọc của các em. Những đầu sách mới nhất dành cho lứa tuổi thiếu nhi đã được cập nhật, sẵn sàng phục vụ các em trong mùa cao điểm. Sách được các em quan tâm, lựa chọn là sách dạy kỹ năng sống, tâm lý lứa tuổi, truyện đạo đức, truyện lịch sử, sách tham khảo, bổ trợ kiến thức giúp các em học mà chơi - chơi mà học…

Những ngày hè là những ngày khá bận rộn đối với cán bộ phòng đọc thiếu nhi. Để đảm bảo bảo các em nhận được sự phục vụ tốt nhất, Thư viện Nam Định luôn quan tâm tăng cường thêm cán bộ. Bên cạnh việc hướng dẫn các em sử dụng thư viện, tìm kiếm tài liệu, có phương pháp đọc phù hợp cán bộ của phòng đọc thiếu nhi còn quan tâm khảo sát, nghiên cứu nhu cầu, tiếp nhận và tổng hợp các ý kiến đóng góp để đề xuất các biện pháp nâng cao chất lượng phục vụ bạn đọc (bổ sung sách phù hợp, kịp thời, đúng yêu cầu; đẩy mạnh hoạt động trưng bày, giới thiệu sách; định hướng cho các em có xu hướng đọc hiệu quả (cân bằng giữa nhu cầu giải trí - học tập - tích lũy kiến thức vì trẻ em thường dành nhiều thời gian cho truyện tranh, ít đọc truyện chữ và sách tham khảo).

Đồng thời thư viện tỉnh còn có các hoạt động sáng tạo, như: trao đổi với các em về những cuốn sách hay, về những bài học em học từ trang sách; khuyến khích các em vẽ tranh về những cuốn sách em thích, tặng sách cho bạn đọc tích cực của thư viện… nhằm thu hút và hướng các em đến việc đọc sách một cách chủ động, tích cực. Được hòa mình vào không khí vui hè cùng sách, các em sẽ có những ngày nghỉ thật sự lành mạnh, ý nghĩa, bổ ích.

Hơn 20 năm qua, thư viện Nam Định luôn là người bạn thân thiết, là điểm đến yêu thích của các em, là điểm gửi gắm tin cậy của các bậc phụ huynh trong mỗi dịp hè. Một phụ huynh  tâm sự: “Chúng tôi lúc nào cũng khuyến khích con em mình đến thư viện. Vì ở đây, sách rất đa dạng, phong phú, được chọn lọc kỹ càng, điều kiện đọc khá tốt. Các cô thư viện thì vui vẻ, nhiệt tình. Các cháu có những trải nghiệm gắn liền với việc đọc và tìm hiểu sách cùng bạn bè thì cũng tốt hơn một mình đọc ở nhà. Nghỉ hè, đưa bọn trẻ đến thư viện là chúng tôi yên tâm. Thấy các con yêu thích sách vở chúng tôi cũng phấn khởi.”

Phát huy những kết quả đạt được, thư viện Nam Định sẽ nỗ lực hơn nữa để đồng hành cùng gia đình, nhà trường và toàn xã hội trong sự nghiệp “trồng người”, thực hiện tốt sứ mệnh “gieo mầm yêu sách”, chung tay xây dựng nền tảng văn hóa đọc bền vững trên mảnh đất Nam Định văn hiến.

                                                                         TRỊNH THỊ SON