Nằm trong hệ thống thư viện công cộng, Thư viện tỉnh Nam Định là một trung tâm văn hóa giáo dục và thông tin khoa học của tỉnh. Gần 55 năm qua, đội ngũ cán bộ Thư viện tỉnh Nam Định luôn lấy việc phục vụ sách báo cho đông đảo nhân dân vừa là phương tiện, vừa là mục tiêu phấn đấu của mình. Bằng nhiều hình thức phục vụ khác nhau, cùng với sự năng động sáng tạo của lớp lớp những cán bộ thư viện say mê nghề nghiệp, Thư viện tỉnh Nam Định đã tạo ra một phong trào đọc sách báo rộng khắp. Đồng thời Thư viện tỉnh đã có nhiều hình thức hoạt động mang lại hiệu quả đáng kể trong việc tuyên truyền đường lối chính sách của Đảng và Nhà nước, góp phần đáng kể vào việc đẩy mạnh sản xuất, nghiên cứu khoa học, văn hóa xã hội, nâng cao đời sống vật chất, tinh thần cho mọi tầng lớp nhân dân trong tỉnh.

Thư viện tỉnh Nam Định có nhiệm vụ thỏa mãn và phát triển nhu cầu đọc của bạn đọc. Với sự phát triển và ngày càng gia tăng nguồn tri thức của nhân loại dẫn đến tình trạng bùng nổ thông tin, làm cho thông tin nhanh chóng trở nên lỗi thời. Do đó, nhu cầu và yêu cầu sử dụng sách báo, tài liệu của bạn đọc cũng ngày càng nâng cao. Để phục vụ kịp thời, thỏa mãn và phát triển nhu cầu, hứng thú đọc của bạn đọc đòi hỏi cán bộ Thư viện tỉnh phải luôn luôn nỗ lực, tạo những giải pháp hữu hiệu nhằm đổi mới, nâng cao hơn nữa chất lượng phục vụ sách báo cho bạn đọc, đặc biệt chú trọng khâu tuyên truyền giới thiệu, gây hứng thú đọc sách báo của nhân dân.

Đối tượng phục vụ của Thư viện tỉnh là mọi tầng lớp nhân dân, cán bộ các ngành, các giới của địa phương, vì vậy thành phần bạn đọc của Thư viện tỉnh cũng rất đa dạng. Nhưng chủ yếu được chia làm các nhóm chính như: Cán bộ, viên chức; học sinh, sinh viên; công nhân; người cao tuổi, hưu trí; người làm nghề tự do. Căn cứ vào thành phần bạn đọc, vào lứa tuổi, trình độ và nhu cầu đọc sách báo của họ, Thư viện tỉnh Nam Định đã tổ chức một hệ thống các phòng như: phòng Đọc tổng hợp, phòng Mượn, Phòng Thiếu nhi, phòng Báo tạp chí, phòng Ngoại văn, phòng Địa chí, phòng Đọc điện tử để tạo điều kiện thuận lợi cho việc phục vụ bạn đọc và việc sử dụng tài liệu của bạn đọc.

Theo thống kê cụ thể năm 2010 tại Thư viện tỉnh thì thành phần bạn đọc là học sinh, sinh viên chiếm tỷ lệ khá cao (chiếm 47% tổng số bạn đọc thư viện), sau đó đến thành phần bạn đọc là cán bộ, viên chức (chiếm 30% tổng số bạn đọc thư viện), tiếp đến thành phần bạn đọc là người cao tuổi, hưu trí (chiếm 19% tổng số bạn đọc thư viện), thành phần bạn đọc là công nhân chiếm tỷ lệ thấp (chiếm gần 4% tổng số bạn đọc thư viện), thành phần bạn đọc làm nghề tự do chiếm tỷ lệ rất ít tại thư viện.

Thành phần bạn đọc của Thư viện tỉnh Nam Định rất đa dạng nên nhu cầu đọc cũng khác nhau. Mức độ đáp ứng nhu cầu đọc chính là tiêu chuẩn quan trọng để đánh giá chất lượng phục vụ của thư viện, việc thỏa mãn tối đa nhu cầu đọc cho bạn đọc là mục đích chính của hoạt động thư viện. Muốn thỏa mãn được nhu cầu đọc ngày càng cao và đa dạng đó ngoài các yếu tố ảnh hưởng như các hình thức phục vụ, bộ máy tra cứu thì mức độ đáp ứng tài liệu là yếu tố quan trọng quyết định việc thỏa mãn nhu cầu đọc.

Nhận thức được điều đó, với lượng ngân sách nhất định cấp cho việc bổ sung sách báo mỗi năm, Thư viện tỉnh luôn cố gắng lựa chọn, bổ sung kịp thời vào những cuốn sách báo, tạp chí có nội dung tư tưởng tốt, có giá trị khoa học cao và nghệ thuật phù hợp với tính chất, đặc điểm và đối tượng bạn đọc của thư viện. Năm 2010, Thư viện tỉnh bổ sung trên 2000 bản sách, gần 300 loại báo, tạp chí. Tính đến nay, Thư viện tỉnh Nam Định có hơn 120.000 bản sách.

Theo khảo sát, điều tra bằng Ăngket tại Thư viện tỉnh, kết quả thu được:

- Sách chính trị xã hội: Mức độ thỏa mãn là 85% nhu cầu của bạn đọc, điều đó cho thấy sách chính trị xã hội đã đáp ứng được khá cao nhu cầu của bạn đọc. Qua những tài liệu này, góp phần đắc lực vào việc tuyên truyền đường lối, chính sách của Đảng và Nhà nước, giữ vững ổn định về chính trị, trật tự an toàn xã hội đời sống của nhân dân, là điều kiện để phát triển kinh tế.

- Sách khoa học kỹ thuật: Do lượng tài liệu khoa học kỹ thuật trong thư viện có số lượng không nhiều (chỉ chiếm khoảng 5% tổng số tài liệu thư viện) nên mức độ thỏa mãn chỉ là 67% nhu cầu của bạn đọc.

- Sách Văn học nghệ thuật: Chiếm số lượng lớn trong thành phần tài liệu của thư viện nên theo kết quả điều tra thì mức độ thỏa mãn về loại tài liệu này là 93% nhu cầu của bạn đọc.

- Các sách khác: những tài liệu này trong thư viện chiếm tỷ lệ không nhiều nên mức độ thỏa mãn về loại tài liệu này là 80% nhu cầu của bạn đọc.

Từ những kết quả thu được cho thấy mức độ thỏa mãn nhu cầu đọc của bạn đọc về cơ bản đã đáp ứng được. Tuy nhiên để phát triển nhu cầu đọc cho không chỉ bạn đọc của thư viện mà cho mọi đối tượng nhân dân trong tỉnh thì yêu cầu đặt ra cho thư viện tỉnh là phải cố gắng hơn nữa trong việc tuyên truyền, giới thiệu sách báo, tăng cường quảng bá hình ảnh thư viện, thu hút mọi đối tượng nhân dân trong tỉnh đến với thư viện. Đồng thời làm tốt hơn nữa việc bổ sung vốn tài liệu, mở rộng hình thức phục vụ kho mở, hoàn thiện việc ứng dụng công nghệ thông tin trong tra cứu tài liệu.

Ngô Thị Thơm